Posted in Русский язык

Русский язык

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

Игры-упражнения для отработки РОДИТЕЛЬНОГО падежа:

  1. Откуда мы всё берем?

    «Посуда»:

    Суп наливаю из кастрюли (кастрюля)
    Суп ем из тарелки (тарелка)
    Мясо беру из сковородки (сковородка)
    Молоко пью из чашки (чашка)
    Чай наливаю из чайника (чайник)
    Косточки вынимаю из вишни(вишня)
  2. Родительный падеж с предлогом «ОКОЛО»

    Работа по картинкам: «Что около чего находится?»: ( картинка 1) Что около кошки? — Около кошки собака.


    автобус около палатки и дерева.
    около автобуса девушка отдыхает на топчане.
    около топчана белка а около белки пылесос
    около палатки стол
  3. Работа по картинкам: Чего здесь нет? (Картинка 2)

    у мальчика нет лодки
    у девочки нет огня
    у девочки нет палок
    у мальчика нет реки
    у мальчика нет велосипеда
  4. Что из чего сделано?
    Чашка фарфоровая. — Она сделана из фарфора.
    Стакан пластмассовый. — Он сделан из пластмассы (пластмассы)
    Тарелка бумажная. — Она сделана из бумаги (бумаги)
    Рюмка стеклянная. — Она сделана из стекла (стекла)
    Каша рисовая. — Она сделана из риса (риса)
    Сыр делают из молока (молока).
    Хлеб делают из муки (муки).
    Компот варят из фруктов (фруктов).
    Суп готовят из овощей (овощей)
  5. Чего не бывает?
    Стола без крышки (крышки). Стула без спинки (спинка)
    ТВ без экрана (экран). Компьютера без програмы (программа)
    Окна без стекла (стекло)
  6. «Чего много, а чего мало?»
    У нас мало тетрадей, но … .

    Много ручек
  7. Для чего это нужно?
    Сахарница……нужна для сахара.
    Кастрюля — нужна для супа
    Тарелка —нужна для еды
    Чашка —нужна для напитков
Posted in Մաթեմատիկա 6

Մաթեմատիկա

Posted on by Ինեսա Գասպարյան
  1. Համեմատե՛ք ամբողջ թվերը․
    ա) 0 > -3
    բ) -1 < 1,
    գ) -13 < 2,
    դ) -4 < 2,
    ե) 5 > -3,
    զ) -1000 < 1,
    է) -3 >-10,
    ը) -16 < -12,
    թ) 25 >-25:

    418.Գրե՛ք հետևյալ թվերը`
    ա) աճման կարգով․ 31, -1, – 7, -1, 0, -11, 24, 7, – 2, 6,
    բ) նվազման կարգով․ –11, -3, -7, 12, 4, -8, -17, -30, 1, 0, 13:

    31, -1, – 7, -1, 0, -11, 24, 7, – 2, 6,
    -11 , -7 , – 2,-1, 0, 6, 7, 24, 31

    –11, -3, -7, 12, 4, -8, -17, -30, 1, 0, 13:
    13, 12, 4, 1 , 0, -3, -7 , -8 , -11, -17, – 30

    419.Աստղանիշի փոխարեն գրե՛ք այնպիսի ամբողջ թիվ, որի դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.
    ա) -4 < -3 < 0

    բ) -7< -5 < -3,

    գ) -19 < -15 < -14,


    դ) -1 < 0 < 1,

    ե) 8 > 5 > -1,

    զ) -4 >-5 > -6,

    է) 1>0 >-2,

    ը)-30 >-35 >-40,

    թ) -100 > -101 > -102:

    420.Ամբողջ թվերի շարքում ո՞ր երկու թվերի հարևանությամբ է գտնվում տրված թիվը.

    ա) 9, 8,10
    բ) 1, 0 , 2
    գ) -7 , -6,-8
    դ)-200,-199,-201
    ե) 0,-1, 1
    զ) -2, -1,-3
    ե)-100,-99, -101
    ը) -352,-353,-351
Posted in Русский язык

ПРИТЧА О ДРУЖБЕ

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

Два друга шли вместе через пустыню. Однажды они поссорились, и один из них ударил другого. Тот, которого ударил друг, ничего не сказал, только написал на песке: «Сегодня мой самый лучший друг меня ударил.
Они пошли дальше и вскоре нашли небольшое озеро, и решили искупаться. Тот друг, которого ударили, начал тонуть, но друг его спас. Когда спасённый пришёл в себя, он вырезал на камне надпись: «Сегодня мой самый лучший друг спас мне жизнь». Тогда тот, кто спас жизнь своему другу, спросил:

  • Почему, когда я тебя ударил, ты написал это на песке, а теперь, когда я тебя спас, ты вырезал надпись на камне?
    Друг ответил:
    Когда наши друзья нас обижают, мы должны написать об этом на песке, чтобы ветер мог стереть. И мы бы об этом быстро забыли. Но когда нам делают добро, мы должны оставить надпись на камне, чтобы никогда не забывать о том хорошем, что друзья сделали для нас.
    Научись писать об обидах на песке, а о добрых делах на камне.


    14.Вместо точек вставьте пропущенные слова из слов для справок. Перепишите предложения.

    Слова для справок: Андрюша, собака, паук, игра, лётчик, сестра.
  • Ася испугалась паука и перебежала на другую парту.
    2. Учительница попросила Андрюшу остаться после уроков.
    3. Андрюша был сыном отважного лётчика
    4. У моей подруги нет собаки .
    5. У Армена есть два брата, но нет сестры
    6. У Карине много компьютерных игр, но этой игри у неё нет.


    Составьте и запишите предложения со следующими словами.

    Бояться испугаться (собака, холод, темнота)
    ; желать пожелать (успех, здоровье, счастье);
    касаться коснуться (цветок, печка) просить попросить (прощение) слушаться послушаться (совет, отец);
    достигать достигнуть (вершина горы, успех); добиваться добиться (победа, успех).

    Собака боится темноты и испугалась холода.
    Желаю тебе успех здоровья и счастья.

  • Ася испугалась паука и перебежала на другую парту.
    2. Учительница попросила Андрюшу остаться после уроков.
    3. Андрюша был сыном отважного лётчика
    4. У моей подруги нет собаки .
    5. У Армена есть два брата, но нет сестры
    6. У Карине много компьютерных игр, но этой игри у неё нет.


    Составьте и запишите предложения со следующими словами.

    Бояться испугаться (собака, холод, темнота)
    ; желать пожелать (успех, здоровье, счастье);
    касаться коснуться (цветок, печка) просить попросить (прощение) слушаться послушаться (совет, отец);
    достигать достигнуть (вершина горы, успех); добиваться добиться (победа, успех).

    Собака боится темноты и испугалась холода.
    Желаю тебе успех здоровья и счастья.
    Она коснулась цветка и попросила совет у отца
    я достигла до вершины горы.


    16.Прочитайте пословицы. Скажите, как вы их понимаете. В каких ситуациях их можно использовать?
    У страха глаза велики.

    У страха глаза велики”, это значит, что когда страшно, кажется, что преодолеть, страх не возможно, но если подумать, проявить смелость и решительность, то оказывается возможно

    2. Герой умирает раз, а трус тысячу.

    герои умирает раз потому что если человек отважный и смелый он сможет достигнуть всего чего захочет а если человек трус он боится всего и ничего не может достигнуть ,но если он захочет у него получится.

    3. Друзья познаются в беде.

    настоящее отношение к тебе со стороны друга можно узнать, проверить только в трудной, тяжёлой ситуации 

    4. Не имей сто рублей, а имей сто друзей.

    это означает то что друзья лучше денег

    5. Вещь хороша, когда новая, а друг когда старый.

    Когда у тебя вещь старая нужно её заменить а настоящего     друга никогда нельзя заменить

Posted in Մայրենի 6-րդ

Խոսքի մասեր

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

1․Տրված բառերը խմբավորի՛ր ըստ խոսքի մասերի:

Հող-գոյական
սղոց-գոյական
դուր-գոյական
բուժակ-գոյական
փայտ-գոյական
բահ-գոյական
պտուտակ-գոյական
վիրավոր-ածական
բուժել-բայ
գերանդի-գոյական
աքցան-գոյական
բժիշկ-գոյական
փորել-բայ
մաքուր-ածական
ամրացնել-բայ
պտտել-բայ
կարել-բայ
վիրաբույժ-գոյական
ցանել-բայ
գարնանային-ածական
դեղ-գոյական
սրսկել-բայ
շաղ տալ-բայ
դեզ-գոյական
վիրահատել-բայ
հարթ-ածական
դիզել-գոյական
վիրակապել-բայ
փայլուն-ածական
ներկել-բայ
սև-ածական
սպիտակ-ածական
մեկիկ-մեկիկ-գոյական
կանաչ- ածական
կարմիր-ածական
զգուշորեն-ածական
կարգին-ածական
համառորեն-բայ
գիշեր-ցերեկ-գոյական
տարեցտարի-գոյական

2․յուրաքանչյուր շարքի չորս բառերն ի՞նչ ընդհանուր հատկանիշ ունեն, որ այդ շարքի մի բառը չունի:

ա) Ճանապարհ բ) Արձան գ) Ըմբոստ

խոնարհ              վրձին              ընդարձակ

աշխարհ               զարդ             ընդդիմադիր

խորհուրդ             զվարթ            ընձուղտ

շնորհք                  վարձ                ըմբռնելի

3. Ա շարքի ընդգծված բառերն ի՞նչ հարցի են պատասխանում, ի՞նչ են ցույց տալիս, ինչո՞վ են տարբերվում Բ շարքի ընդգծված բառերից:

Ա. Ձայնավոր հնչյուն: – Բ. Հնչուն երգ ու ծիծաղ:

Ձիերի դոփյուն: – Դողդոջուն ձեռքեր:

Զգեստների շրշյուն: – Շրշուն քող:

Դռան բախյուն: – Բաբախուն սիրտ:

Ջրվեժի շառաչյուն: – Շառաչուն ջրվեժ:

Անձրևի շաչյուն: Պաղպաջուն ջրեր:

Վարար ջրերի գոչգոչյուն: – Ժպտուն աղջիկ:

Ալիքի ճողփյուն: – Սիրուն խաղալիք:

Ա շարքում բառերը պատասխանում են ինչ ինչեր հարցերին ,իսկ Բ շարքում բառերը ածական են

4. Կետերը փոխարինի՛ր հնչյուն, թնդյուն, շառաչյուն գոյականներից և հնչուն, թնդուն, շառաչուն ածականներից մեկով:

Իմ մանկության օրերին հորդահոս ու շառաչյուն գետ եմ տեսել:

Լեռներում միայն հնչուն արձագանքը մնաց:

Ուշադիր լսում էի քո երգի ամեն մի հնչուն:

Մանկան հնչուն ծիծաղը վարակեց մեծերին:

Այդ մարտի թնդունը լսվում էր բավական հեռվում:

Ինձ կանչեց-բերեց մեր գետի շառաչյունը:

5ՙ. Կետերի փոխարեն գրի՛ր ուն կամ յուն ածանցը:

Քամին խաղում էր պաղպաջուն ալիքների հետ:

Դողդոջում ձայնը մատնեց, որ վախենում է:

Թվում էր, թե հարսի շրշյուն զգեստով աղջիկը քույրս չէ:

Սիրով էր տանում հիվանդի քրթմնջյուն ու բողոքը:

Ջրի ճողփյուն լսվեց. ուրեմն մոտեցել ենք:

Դալար սաղարթի սոսափյունը խաղաղություն էր բերում:

Մոտիկից լսվող ճարճատուն անակնկալի բերեց բոլորին:

Posted in Պատմություն 6-րդ

Պատմություն

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

1-Արամե

Արամեի ծննդյան թվականն անհայտ է  — մ.թ.ա. 843/840, Վանի թագավորության հիմնադիր առաջին արքան է եղել մ.թ.ա. 860-840։  Արամե Ուրարտացու անունն ասորեստանյան աղբյուրներում 3 անգամ հիշատակվում է` Արամ, Արամու, Արամա:  Մ. թ. ա. 859–843 թթ-ի ընթացքում: Արամեի մասին տեղեկություններ են պահվել Ասորեստանի Սալմանասար Գ 3-րդ  թագավորի (մ.թ.ա. 859-824 կամ 825) արձանագրություններում։ Նա հետ է մղել Սալմանասար Գ-ի հարձակումները, պահպանել երկրի ռազմաքաղաքական հզորությունը, ընդարձակել թագավորության սահմանները։ Արամեի մեծագործությունը հիշատակվում է Արամ թագավորի մասին ժողովրդական ավանդավեպում: Արամին հրամայում է առանց կասկածի իր իշխանությունը վարել, իրավունք է տալիս մարգարտե վարսակալ կրել և որպես թագավոր իր երկրորդը կոչվել:


Սարդուրի Ա

Սարդուրի Ա (ծննդ. թվ. անհայտ մ.թ.ա. 910-900 – մ.թ.ա. 824 թվական), Վանի թագավորության մ.թ.ա. մոտ 835-825 թվականներին։ Շարունակելով նախորդների՝ Արամեի և իր հոր՝ Լուտիպրիի քաղաքականությունը, հաջողությամբ դիմակայել է Ասորեստանի կողոպտչական արշավանքներին, ընդարձակել և ամրապնդել թագավորության սահմանները։ Գահակալման սկզբնական տարիներին միավորելով Արածանի գետի միջին և ստորին ավազանի «երկրները», արևմտյան սահմանը հասցրել է մինչև Եփրատ գետը։ Ասորեստանում Սալմանասար Գ-ի դեմ ապստամբություններն ու գահակալական կռիվները (մ.թ.ա. 827-825) զգալիորեն հեշտացրել են Սարդուրի Ա-ի առաջխաղացումը դեպի հարավ, որտեղ նա պետության սահմաններն ընդարձակել է մինչև Հայկական Տավրոսի լեռնաշղթան և հսկողության ենթարկել կապանները։ Նույն ժամանակաշրջանում Սարդուրի Ա միավորել է Վանա լճի ավազանի երկրները և հիմնադրել արքունի նոր բերդաքաղաք Տուշպան (Տոսպավան), որն այնուհետև դարձել է Արարատյան (աքադերեն՝ Ուրարտու) թագավորության ռազմական գլխավոր հենակայանը հարավում՝ ընդդեմ Ասորեստանի։

Շինարարական աշխատանքների մասին Սարդուրի Ա-ի արձանագրությունը աքադերեն պահպանվել է բերդապարսպին։ Ըստ այդ արձանագրության՝ նա մեծարվել է «մեծ արքա», «տիեզերքի արքա», «Նաիրի երկրների արքա», «բոլոր թագավորներից հարկեր ստացող արքա», «ճակատամարտերից չերկնչող զարմանահրաշ քուրմ» և այլ տիտղոսներով։ Իր գահաժառանգ որդի Իշպուինիին թողել է ընդարձակ և կայուն սահմաններով թագավորություն։ Հավանաբար թաղվել է Մուսասիրի (Արդինի) տաճարում։

2-Արգիշտի 1-ինը

Արգիշտի Ա-ի և Սարդուրի Բ-ի կառավարման ժամանակ Վանի թագավորությունը հասնում է իր հզորության գագաթնակետին։ Երկրի սահմանները ձգվում էին Կովկասից մինչև Խորին Ասորիք և Բաբելոնից ու Արևմտյան Իրանից մինչև Փոքր Ասիայի խորքերը։ Այն դառնում է Մերձավոր Արևելքի միակ գերտերությունը։

Արգիշտի 1-ին։ Էրեբունի և Արգիշտիխինիլի քաղաքների կառուցումը
Գահ բարձրացած Արգիշտի 1-ին (Ք.ա. 786-764) շարունակեց իր հոր քաղաքականությունը։ Մեծ արշավանք ձեռնարկելով տերության եփրատյան սահմանները՝ նա ոչ միայն ամրապնդեց դրանք, այլև ձեռք բերեց հարուստ ավար և մեծ թվով գերիներ։
Արգիշտի թագավորի վարած կռիվների մեջ առանձնանում է Այրարատյան դաշտի նվաճումը, որը վերածվում է պետության տնտեսական և ռազմական կարևոր նշանակություն ունեցող շրջանի։ Ք.ա. 782 թվին նա մեր հանրապետության մայրաքաղաք Երևանի տարածքում կառուցում է Էրեբունի քաղաքը, որի անունից էլ ծագում է Երևանի անվանումը։ Իր թողած արձանագրությունների մեջ նա նշում էր, որ Էրեբունին կառուցվել է «ի բարօրություն Բիայնիլի Երկրի, ի տապալումն թշնամական երկրների»։ Էրեբունին վերածվեց տերության հյուսիսային կարևոր հենակետի։ 2018 թվին կլրանա Էրեբունի—Երևանի հիմնադրման 2800-ամյակը։
Այրարատյան դաշտը մշտապես գտնվում էր արքունիքի ուշադրության կենտրոնում։ Կամենալով վերջնականապես ամրապնդել պետության իշխանությունն այստեղ՝ Արգիշտի 1-ինը կառուցում է Արգիշտիխինիլի մեծ քաղաքը, որը վերածվում է տերության հյուսիսային շրջանների կարևոր վարչական կենտրոնի և ռազմական մի նոր հենակետի։Արգիշտի թագավորը մեծ թվով արշավանքներ ձեռնարկեց Շիրակ, որը նրան հրապուրում էր հացահատիկի առատությամբ։ Արգիշտիի զորքերը հասան մինչև Սևանա լճի ափերը։
Հաջող էին կռիվները Ասորեստանի դեմ։ Ուրմիո լճի ավազանում և այլ վայրերում մղված կռիվներում Ասորեստանի գահակալները պարտություն կրեցին, և Վանի թագավորության հաղթարշավը շարունակվեց։ Այնքան սարսափազդու էր նրա անունը, որ ասորեստանյան զորքերի հրամանատարը խոստովանել է. «Արգիշտին, որի անունն անգամ ահարկու է»։


Posted in Մայրենի 6-րդ

Մայրենի

Posted on by Ինեսա Գասպարյան
  1. Տրված արմատներով բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր՝ դրանք դնելով նոր բառերի սկզբում և վերջում:

Բույս-բուսակեր, խոտաբույս, թույն-թունավոր, ամենաթոինավոր, հույս-անհույս, հուսահատ, սենյակ-գրասենյակ-սենյակալույս:

2.Կետերի փոխարեն մի այնպիսի արմատ գրի՛ր, որ և՛ կետերից աջ գրված բառի հետ բարդ բառ կազմի, և՛ կետերից ձախ գրված բառի հետ:

Օրինակ՝

խիճ, …, գրել — խիճ, նկար, գրել — խճանկար, նկարագրել:

Շագանակ, գույն, թափ, ծաղիկ, զարդ, քար, հինգ, գիծ, չափ, խաչ, քար, սիրտ, քանդակ, գործ, ընկեր, ավազակ,խումբ, պետ, բառ, գիրք, կապ, վրեժ, խնթիր գիրք:

3.Բառերն ածանցների օգնությամբ այնպես փոխի՛ր, որ անձ ցույց տան: Թվի՛ր այն ածանցները, որոնց օգնությամբ անձ ցույց տվող բառեր ստացար:

Ա. Երգել-Երգիչ
ուսուցանել-ուսուցիչ
նկարել-նկարիչ
գործել-գործիչ
բնակվել-բնակիչ
հսկել-հսկիչ
լողալ-լողորդ
վարել-վարորդ
հաճախել-հաճախորդ
գնել-գնորորդ
որսալ-որսորդ
պահել-պահնորդ
սուտ ասել-սուտասան
իշխել-իշխան
վեպ ասել-վեպասող
այցելել-այցելող
վրեժ առնել-վրեժառնող
երկրպագել-երկրապագու

Բ. Հունձ-հնձվոր
ուղի-ուղևոր
թագ-թագավոր
զեն(ք)-զինվոր
դատ -դատավոր
ձի -ձիավար
այգի-այգեպան
հնոց-հնոցապան
ջրաղաց-ջրաղացապան
խանութ-խանութպան
նախիր-նախրապան
ուղտ-ուղտապան
պարտեզ-պարտիզպան
էշ-իշապան

4.Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ական կամ -ային ածանցներով:

Օրինակ՝

մանուկ — մանկական:

Լեռն-լերնային-լեռնական
քաղաք-քաղաքական-քաղաքային
անձրև- անձրևային
բարեկամ-բարեկամական
շուն-շնային
անձ(ն)-անձնային-անձնական
զինվոր-զինվորական
ցամաք-ցամաքային
ծնունդ-ծնդական
տուն-տնական-տնային
անապատ-անպատային-անապատական
դև-դիային-դիվական
դյուցազն-դյուցազնային
աղաչ(ել)-աղաչական
հրեշտակ- հրեշտակային
ստրուկ-ստուկային-ստրկական
պետ-պետական
տոհմ-տոհմային-տոհմային
հանրապետ(ություն)-հանրապետական
խորհուրդ- խորհուրդային-խորուրդական

5.Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) ածանցով:

ա) Ծաղիկ, հյուր, ավազակ, մեղու:

ծաղկանոց
հյուրանոց
ավաձականոց
մեղբանոց

բ) Լիզ, գոգ, ձեռ, մատ:

վզնոց
գոգնոց
ձեռնոց
մատնոց

զ) Կապել, խարտել, սփռել:
կապոց
խարտոց
սփռոց

դ) (Քսան) դրամ, (հինգ) կիլոգրամ, (երեք) մետր:

Քսանդրամանոց
Հինգկիլոգրամանոց
Երեքմետրանոց

ե) Խշշալ, մռնչալ, զռռալ, ոռնալ, հալհլել:

Խշշոց
մռնչոց
զռռոց
ոռնոց
հալհլոց

6.Առաջին շարքի յուրաքանչյուր բառ հնարավոր բոլոր ձևերով բաղադրի՛ր (բադադրալ բառեր կազմիր) երկրորդ շարքի ածանցների հետ:

Հյուսիս-Հյուսիսային
լեզու-լեզվական
հայր- հայրաբար
դրախտ-դրախտային
տոն-տոնական
նկարիչ-նկարչական
մեղ(ք)-մեղքություն
հարս(ն)-հարսնացու
քն(ի)ն-քննություն
օտար-օտարություն
բազում-բազմություն
բն(ական)-բնակույթ
հան(ել)-հանածո
հաս(նել)-հասնելույթ
դր (դնել)-դրույթ
շահ(ել)-շահույթ
պահ(ել)-պահածո

Բ. Ույթ, ածո, ական, ային, անի, (ա)բար, ոտի, (ա)վոր, (ա)ցու, ություն:

7.Ա շարքի ածանցներից յուրաքանչյուրը բոլոր հնարավոր ձևերով բաղադրիր Բ շարքի բառերի հետ:

Ա. Անդր-անդրադառնալ
հակ-հակաճառել
արտ-առտագրել
նախ-նախնաճաշ
ներ-ներգործել
ստոր-ստորագրել
վեր-վերագրել

Բ. դառնալ, նկարել, ճառել, ճաշ, վարտիք, գործել, գրել:

Posted in Մաթեմատիկա 6

Մաթեմատիկա

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

Հարցեր և առաջադրանքներ

1․ Ի՞նչ են անվանում 0 կոորդինատով կետը։

Սկզբնակետ

2․ Ո՞րն է դրական կիսառանցքի սկզբնակետը։

Զրոն

3․ Ո՞րն է բացասական կիսառանցքի սկզբնակետը։

Զրո

4. Թվարկիր մի քանի հակադիր թվեր։

-4 , +4 , -5 ,+5

5․ Գտի՛ր հատվածի երկարությունը։

ա) DG, =-8 -4
բ) OD= -8, 0
գ) OE= – 0, 8
,դ) CK=4, 11
ե) GE =-4, 8

6. Համեմատիր բացասական ամբողջ թվերը։

ա) -18 < 25
բ) -105 > 111
գ) -1002 < 1002
դ) -42168 > -442078
ե) -19 >-250
զ) -105 = -105
է) -1002 < 1245
ը) -42145 > -45478

7․ Համեմատիր ամբողջ թվերը

ա) -15 < 25
բ) -10 < 0
գ) -132 > -1048
դ) 168 < 204

ե) 15 > -25
զ) -10 < 0
է) 132 > -1045
ը) -168 > -207

8․ Թվերը գրիր աճման կարգով

,18, -65, -148, 0, 625, -57, 298, -756

-756,-148, -65,-57, 0,18, 298,, 625,

9․ Թվերը գրիր նվազման կարգով

87, 0, -2, -78, 45, -467, -54, -45, 64, -123
87,64,45,0,-2,-45,-54, -78,, -123,-467

Posted in Մայրենի 6-րդ

Առաջադրանք գրքից

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

1. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր ածանցավոր բառերով:

Պոչ ունեցող մի կենդանի էր գալիս:

պոշավոր

Չգիտեի, որ այդքան զորություն ունեցող հսկա ես:

զորավոր

Այդտեղ որսորդները երկու ոտք ունեցող զարմանալի կենդանի են տեսել:

երկվոտանի

Երկրորդ անգամ հայտնվողը նույն ձին չէր, սրա պոչը մի քիչ երկար էր, գույնն էլ՝ մի քիչ դեղին:

երկարավուն

դեղնավուն

Իբրև հայր՝ խրատում էր ու համոզում, որ ներող լինի:

հայրաբար

Որպես մտերիմ՝ հորդորում էր, որ մի օր էլ տանը մնա:

մտորմերեն

Եղբոր նման օգնում է ու հետևում, որ վատ բան չանես:

եղբայրաբար

Թշնամու նման եք խոսում:

թշնամաբար

Հարցը իր (յուր) ձևով լուծեց ու գնաց:

յուրովի

2.Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր բաղադրյալ բառերով:

Խիտ սաղարթներ ունեցող-սաղառթղիտ
գեղեցիկ քանդակված- գեղաքանդակ
նուրբ ճաշակով-նրբաճաշակ
լեռնային աշխարհ-լեռնաշխարհ
բարձր գագաթ ունեցող-բարձրագագաթ
թմբուկ խփել-թմբուկահար
սարսափ ազդող-սարսափազդուն
ասֆալտով պատված-ասֆալտապատ
դանդաղ սահող-դանդաղասաղ
քաղաքին հատուկ-քաղաքական

3.     Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:

Մինչև հիմա կարծում էին, աշխարհում ամենից բարձր ծառը Ամերիկայում աճող սեկվոյան է, նրա բարձրությունը երբեմն հարյուր մետրից էլ է անցնում: Բայց վերջերս Աֆրիկայում գտան հարյուր ութսունինը մետր բարձրություն ունեցող մի բաոբաբ’ սեկվոյայից մոտ երկու անգամ բարձր: Նրա բնի տրամագիծը 43,5 մետր է. կտրվածքի վրա ազատ կերպով կարող է տեղավորվել մեր ժամանակների մի շենք:

ամենաբարձ
մեծացող
բարցրամբ
կրկնակի

ժամանակակից


4. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:

Հայերի երկիրը(հայաստան) հայտնի է որպես տուֆի ու բազալտի երկիր: Հրաբուխից առաջացող քարերի տեսակները շատ վաղ ժամանակներից օգտագործվել են որպես շինարարական նյութ(շինանյութ): Տուֆով կառուցված եկեղեցիներ, կամուրջներ ու մեծ թվով(մեծաթև) ժամանակակից նոր կառուցված բաներ կան: Բազալտի ու տուֆի հետ մեր երկրից դուրս են հանվել բարձր որակ (բարձրաորակ)ունեցող մարմար, գրանիտ ու պեմզա:

Posted in Uncategorized

Մարմնի կշիռ

Posted on by Ինեսա Գասպարյան

Երկրի ձգողությամբ է պայմանավորված մարմնի կշիռը, որը իր բնույթով առաձգականության ուժ է:

Բոլորը տեսել են, թե ինչպես են կշռում մարմինները: Զսպանակավոր կշեռքից օգտվելիս մարմինները կախում են զսպանակի կեռիկից և չափում, թե ինչ ուժով է մարմինն ազդում զսպանակի ծայրի վրա: Մեկ այլ դեպքում, մեր կշիռը որոշելիս` մենք կանգնում ենք կշեռքի վրա և որոշում այն ուժը, որով մենք ազդում ենք հենարանի վրա:

1_08b_520x_6582c4c0995793618d39db145491859e.jpg

Այն ուժը, որով Երկրի ձգողության հետևանքով մարմիններն ազդում են ուղղաձիգ կախոցի կամ հորիզոնական հենարանի վրա, կոչվում է մարմնի կշիռ և նշանակվում P տառով:

Ե՛վ ծանրության ուժը, և՛ կշիռը պայմանավորված են Երկրի ձգողությամբ, սակայն դրանք տարբեր ուժեր են: Ծանրության ուժն ազդում է մարմնի վրա, իսկ կշիռը` հենարանի կամ կախոցի վրա:

image003.png

Ուշադրություն

Երկրի նկատմամբ դադարի վիճակում հորիզոնական հարթության վրա գտնվող, ինչպես նաև անշարժ ուղղաձիգ կախոցից կախված մարմնի կշիռը և ծանրության ուժը մեծությամբ հավասար են:

Անկշռելիություն

Կշիռը և ծանրության ուժը տարբեր ուժեր են:

Օրինակ

Ծանրության ուժը կիրառված է մարմնին, իսկ կշիռը՝ հենարանին կամ կախոցին:

Այսինքն, եթե մարմինը չունի հենարան, ապա այն չունի նաև կշիռ: Իսկ ե՞րբ է լինում, որ մարմինը հենարան չի ունենում: Դա լինում է այն դեպքում, երբ մարմինն ընկնում է հենարանի կամ կախոցի հետ միասին:

image013.jpg

Ուշադրություն

Երբ զսպանակավոր կշեռքը ընկնում է բեռի հետ միասին, ապա նրա ցուցանակը ցույց է տալիս 0՝ այսինքն կշռի կորուստ:

Երբ չկա հենարան կամ կախոց, ապա չկա կշիռ, այսինքն մարմինը հայտնվում է անկշռելիության վիճակում:  

Երկրի վրա հաճախ կարելի է հանդիպել անկշռելիությանը կամ կշռի մասնակի կորստին, սակայն երկրային պայմաններում այն շատ կարճ է տևում:

Օրինակ

Երբ ճոճանակը շարժվում է դեպի ներքև, մարզիկը տրամպլինից թռչում է ջրի մեջ, բատուտի վրա թռիչքներ է կատարում՝ մի քանի վայրկյան հայտնվում է անկշռելիության վիճակում: 

1918311bql6chm8pn.gif
EvilExaltedCollie-max-1mb.gif

Ուշադրություն

Յուրաքանչյուր թռիչք մի քանի վայրկյան անկշռելիություն է:   

Կշռի մասնակի կորուստ է նկատվում վերելակի իջնելու սկզբնական պահին: Եթե մարդը կանգնած լինի կշեռքի վրա, ապա երբ վերելակն իջնում է, նա կտեսնի, որ իր կշիռը փոքրացել է: Երբ վերելակը սկսում է բարձրանալ, ապա կշեռքին կանգնած մարդը կտեսնի, որ իր կշիռն ավելացել է: