263. Երկրագնդի օվկիանոսներն ունեն մոտավորապես հետևյալ մակերեսները. Խաղաղ օվկիանոսը` 180 մլն քառակուսի կիլոմետր, Ատլանտյան օվկիանոսը` 92 մլն քառակուսի կիլոմետր, Հնդկական օվկիանոսը` 75 մլն քառակուսի կիլոմետր, Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսը` 13 մլն քառակուսի կիլոմետր: Գծե՛ք այդ օվկիա– նոսների մակերեսների շրջանաձև դիագրամ:
180 մլն+92 մլն+75 մլն=360 մլն
180=50%
92=25%
75=20%
Տաքացնելիս կամ սառեցնելիս մարմինների հետ տեղի են ունենում որոշ փոփոխություններ. մարմինները մի վիճակից անցնում են մեկ այլ վիճակի, սեղմվում են կամ ընդարձակվում: Այս փոփոխություններն ընդունված է անվանել ջերմային երևույթներ:
Օրինակ
Ջերմային երևույթներ են՝ հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը:
Հալում և պնդացում
Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում:
Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:
Որպեսզի նյութը հալվի, անհրաժեշտ է այդ նյութը տաքացնել մինչև որոշակի ջերմաստիճան: Բյուրեղային նյութերի համար այն խիստ որոշակի ջերմաստիճան է:
Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում նյութը սկսում է հալվել, կոչվում էհալման ջերմաստիճան:
Օրինակ
Մի շարք նյութերի հալման ջերմաստիճանը (°C)սնդիկ
−39արծաթ
962երկաթ
1539սառույց
0ոսկի
1064պլատին
1772անագ
232պղինձ
1085վոլֆրամ
3387կապար
327չուգուն
1200ցինկ
420ալյումին
660պողպատ
1500
Հալման ջերմաստիճանում նյութը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակում:
0°C-ում ջուրը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակներում: Այդ ջերմաստիճանում սառույցը հալելու համար պետք է նրան էներգիա հաղորդել, իսկ ջուրը պնդացնելու համար՝ նրանից էներգիա վերցնել:
Հալման ընթացքում նյութի ջերմաստիճանը չի փոխվում:
Որոշ նյութեր, օրինակ՝ մոմը, ապակին, ձյութը, շոկոլադը չունեն հալման որոշակի ջերմաստիճան:
Այն նյութերը,որոնց անցումը մի վիճակից մյուս վիճակին տեղի է ունենում ոչ թե որոշակի ջերմաստիճանում, այլ՝ աստիճանաբար, անվանում են ամորֆ նյութեր:
Հալման և պնդացման երևույթները, դեռ հին ժամանակներից, մարդիկ օգտագործում են մետաղից տարբեր գործիքներ պատրաստելիս: Այդ նպատակով մետաղը հալում ու լցնում են նախապես պատրաստված կաղապարների մեջ և սառելուց հետո հանում կաղապարից:
Ինչ է տաքացումը ։
տաքացումը դա այն է երբ ինչ-որ մի մարմին տաքանում է կամ հայվում է
Ինչ է սառեցումը ։
երբ օրինակ ջուրս արում է և դառնում է սառույց
Ինչ է հալումը։
Հալման ընթացքում նյութի ջերմաստիճանը չի փոխվում:
Որոշ նյութեր, օրինակ՝ մոմը, ապակին, ձյութը, շոկոլադը չունեն հալման որոշակի ջերմաստիճան:
Ինչ է պնդացումը։
երբ ինչ-որ մի նյութ հետագայում դառնում է պինդ
Ինչ է հալման ջերմաստիճանը։
Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում նյութը սկսում է հալվել, կոչվում էհալման ջերմաստիճան:
Օրինակ
Մի շարք նյութերի հալման ջերմաստիճանը (°C)սնդիկ
−39արծաթ
962երկաթ
1539սառույց
1064պլատին
1772անագ
Ընտրեք չիշտ տարբերակը։
1) Հալման ըթացքում նյութի ջերմաստիճանը փոխվում է։
2)Հալման ըթացքում նյութի ջերմաստիճանը չի փոխվում ։
3)Հալման ըթացքում նյութի ջերմաստիճանը փոքրանում է երկու անգամ
4)Հալման ըթացքում նյութի ջերմաստիճանը մեծանում է երկու անգամ։
Ընդգծված դարձվածքները փոխարինի՛ր հոմանիշ բառերով:
Փարիզից Վարշավա թռչելիս լեհ կինոդերասան Ցիբուլսկու աչքով ընկավ, որ կողքի ուղևորը սիրտը դող ընկած նստած է: Նա փորձեց հարևանին սիրտ տալ-:
— Մեր օրերում ինքնաթիռով թռչելը դատարկ բան-,- ասաց,- նույնիսկ ավտոմեքենան ավելի վտանգավոր է: Էս քանի օրը բարեկամներիցս մեկի մեքենայի գլխին ինքնաթիռ ընկավ:
աչքով ընկավ-տեսավ
սիրտը դող ընկած-վախեցավ
սիրտ տալ-սպոփել
դատարկ բան-հեշտ է
Տրված դարձվածքներն արտահայտի՛ր մեկական բառերով:
Պատի ծեփ դառնալ-Գունատվել
Պայման կապել -Պայմանավորվել
Քիթը կախել-մռայլվել
Բերանը բաց մնալ-Ապշել
Իրեն պատեպատ տալ-նեխսրտել
Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր՝ մի դեպքում դրանք գործածելով ուղիղ իմաստով, մյուս դեպքում՝ որպես դարձվածք:
Մատը մտցնել բզեզի բույնը, լեզու առնել, մատը կծել, ոսկոր ու կաշի դառնալ, գլուխը յուղել, մատից փուշ հանել, գլխին քար գցել:
Մատը մտցնել բզեզի բույնը, լեզու առնել, մատը կծել, ոսկոր ու կաշի դառնալ, գլուխը յուղել, մատից փուշ հանել, գլխին քար գցել:
լեզու առնել-Պապիկս գնում է խանութ կովի լեզու առնելու
դարձվածք-Այս երեխան լեզու է առել և մորացել է չափ ու սահման:
.Մատը կծել-Ընկերոջս շունը կծել էր նրա մատը
դարձվածք-Նա ոքեվորված սկսեց խոսել ասեց ավելին ու մատը կծեց:
Ոսկոր ու կաշի դառնալ- Հավը հեշտությամբ կարելի է դաձնել ոսկոր,կաշի, և միս:
դարձվածք-Վաղուց չեի տեսել հին ընկերոջս նա դարձել էր ոսկոր ու կաշի:
Գլուխը յուղել-Նա սիրում էր տարբեր անուշահոտների յուղերվ յուղեր գլուխը:
Դարձվածք-Նա խաբեբա էր և բոլորի գլուխը յուղելով ման էր գալիս:
փուշ հանել-Խնդրեցի ընկերոջս մատիցս փուշ հանել:
դարձվածք-կյանքում միշտ կգտնի մեկը ով մատիցտ ամենադժվարին պահին փուշ կհանի:
գլխին քար գցել-Անցորդի գլխին քար ընկավ տանիքից դուրս:
դարձվածք-Այս անգամ էլ նրա գործի գլխին քար գցեցին
Տրված տեքստերը համեմատի՛ր և գրի՛ր բոլոր տարբերությունները:
Ա. Էդիսոնի ծանոթները միշտ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բացելիս ինչո՛ւ են այդքան չարչարվում: Մի անգամ բարեկամներից մեկն ասում է.
– Նման հանճարը չէ՞ր կարող մի կատարյալ դռնակ ունենալ:
– Սխալվում ես, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխանում է գիտնականը:
Բարեկամը զարմանում է.
– Կատակո՞ւմ ես:
– Ո՛չ: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց չափազանցելու ասեմ, որ ամեն մի մտնող ստիպված քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:
Բ. Էդիսոնի ծանոթները մի գլուխ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բաց անելիս ինչո՛ւ են այդքան քրտինք թափում: Օրերից մի օր բարեկամներից մեկն ասում է.
– Էղած-չեղածը դռնակ չէ՞, նման հանճարի ձեռքից չէր գա՞, որ մի տեղը տեղին դռնակ ունենար:
– Աչքիդ է երևում, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխան է տալիս գիտնականը:
Բարեկամի բերանը բաց է մնում.
– Ձե՞ռ ես առնում:
– Չէ՛: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց մազը գերան դարձնելու ասեմ, որ ամեն մի ներս մտնող, ուզի թե չուզի, քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:
Փակագծերում տրված դարձվածքներն իրենց հոմանիշների փոխարեն գրի՛ր և համեմատի՛ր տրված և ստացված տեքստերը. դարձվածքներն ի՞նչ փոխեցին:
Մի անգամ Նապոլեոնը հյուրասիրում էր իր բժշկին: (Օրերից մի օր)
Երբ բժիշկը հարբել էր, կայսրը հարցրեց.
– Մի՛ լռիր, բժիշկ, ասա՛, քո ամբողջ կյանքում քանի՞ մարդ ես սպանել: (Բերանդ ջուր մի՛ առ, էն աշխարհն ես ուղարկել)
Բժիշկը պատասխանեց.
– Երեք հարյուր հազարով պակաս մարդ եմ սպանել, քան Դուք: (Գրողի ծոցն ուղարկել)
Բ տարբերակը դարձվածքներով է , իսկ Ա տարբերակը սովորական բառերով է ,որը մենք օգտագործում էնք մեր սովորական խոսաքցուցյան մեջ։
«Լսի՛ր, տղա՛ս: Ես արտասանում եմ այս բառերը, երբ դու քնած ես. քո փոքրիկ ձեռքը դրված է այտիդ տակ, իսկ շիկահեր գանգուր մազերդ կպել են խոնավ ճակատիդ: Ես ծածուկ մտա քո սենյակ: Մի քանի րոպե առաջ, երբ նստած էի գրադարանում և լրագիր էի կարդում, ինձ վրա թափվեց զղջման ծանր ալիքը: Ես եկել եմ քո մահճակալի մոտ՝ գիտակցելով իմ մեղքը:
Ահա թե ինչի մասին էի մտածում, տղա՛ս. ես քո գլխին թափեցի իմ վատ տրամադրությունը: Ես քեզ կոպտեցի, երբ դպրոց գնալու համար հագնվում էիր, քանի որ դու միայն թաց սրբիչը դեմքիդ քսեցիր: Ես քեզ նկատողություն արեցի կոշիկներդ չմաքրելու համար: Բարկացա, գոռացի քեզ վրա, երբ հագուստներիցդ մեկը հատակին նետեցիր:
Նախաճաշի ժամանակ նույնպես քեզ կշտամբեցի: Դու շրջեցիր թեյի բաժակը: Ագահաբար կուլ էիր տալիս կերակուրը: Արմունկներդ հենել էիր սեղանին: Չափազանց հաստ շերտով կարագ քսեցիր հացին: Իսկ հետո, երբ գնացիր խաղալու, իսկ ես շտապում էի հասնել գնացքին, դու շրջվեցիր, ինձ ձեռքով արեցիր և բացականչեցիր.«Ցտեսությո՛ւն, հայրի՛կ», իսկ ես հոնքերս կիտեցի և պատասխանեցի. «Ուսերդ ուղղի՛ր»:
Այնուհետև օրվա վերջում ամեն ինչ նորից սկսվեց: Տուն վերադառնալիս նկատեցի քեզ, երբ ծնկի իջած գնդիկներով խաղում էիր: Քո գուլպաների վրա անցքեր կային: Ես քեզ նվաստացրի ընկերներիդ մոտ՝ ստիպելով տուն գնալ իմ առջևից…
Հիշո՞ւմ ես, թե դրանից հետո ինչպես մտար գրադարան, որտեղ ես կարդում էի՝ երկչոտ, տխուր: Երբ ես լրագրի վրայից թեթևակի քեզ նայեցի՝ գրգռված, որ ինձ խանգարել են, դու անվճռական կանգ առար դռան մոտ: «Ի՞նչ ես ուզում»,-կոպիտ հարցրի ես:
Դու ոչինչ չպատասխանեցիր, բայց կտրուկ նետվեցիր դեպի ինձ, վզովս ընկար և համբուրեցիր: Քո ձեռքերը սեղմում էին ինձ սիրով, որն Աստված դրել է քո սրտի մեջ, և որը չվերացավ նույնիսկ իմ արհամարհական վերաբերմունքից: Իսկ հետո դու գնացիր՝ քո փոքրիկ տոտիկներով աստիճանները բարձրանալու: Այսպես, ուրեմն, տղա՛ս, դրանից անմիջապես հետո լրագիրը սահեց իմ ձեռքերից, և ինձ համակեց ահավոր, նողկալի սարսափը… Ի՞նչ է արել ինձ սովորությունը: Կշտամբելու, նախատելու սովորությունը… Բայց չէ՞ որ չի կարելի ասել, որ քեզ չէի սիրում, ամբողջ հարցն այն է, որ ես չափազանց շատ բան էի սպասում քո պատանեկությունից և չափում էի քեզ իմ սեփական տարիների չափանիշով: Իսկ քո բնավորության մեջ այնքան առողջ, հրաշալի և անկեղծ բաներ կան: Քո փոքրիկ սիրտը նույնքան մեծ է, որքան արշալույսը հեռավոր բլուրների վրա: Դա արտահայտվեց քո բնազդական պոռթկման մեջ, երբ դու նետվեցիր ինձ համբուրելու՝ մինչև քնելու գնալդ: Այսօր ոչ մի բան այլևս նշանակություն չունի, տղա՛ս: Ես եկել եմ քո մահճակալի մոտ մթության մեջ և ամոթահար ծնկի եմ իջել քո առջև: Դա չնչին քավություն է: Ես գիտեմ, որ դու դրանք չես հասկանա, եթե քեզ ասեմ այդ ամենը, երբ դու արթնանաս: Սակայն վաղը ես իսկական հայր կլինեմ: Ես կդառնամ քո ընկերը…
Վախենում եմ, որ մտովի քո մեջ հասուն տղամարդու եմ տեսել: Բայց հիմա, երբ տեսնում եմ քեզ, տղա՛ս, հոգնած կուչ եկած քո մահճակալում, ես հասկանում եմ, որ դու դեռ երեխա ես: Դեռ երեկ դու մորդ ձեռքերին էիր՝ գլուխդ դրած նրա ուսին: Ես չափազանց շատ բան էի պահանջում, չափազանց շատ»:
Առաջադրանք
Ո՞րն է ստեղծագործության ասելիքը:
Որ միշտ պետք է սիրել ծնողներին չնայած նրանց բարկությունը
Մեղադրիր կամ արդարացրու հորը:
Հայրը ներեղություն էր խնդրում իր որդուց քանի , որ նա տղաի հետ կոպիտ էր խոսում նա ուզում էր ,որ տղան երբ մեծանա լավը լինի , բայց հետո նա հասկացավ ,որ նա շատ-շատ կոպիտ էր տղաի հետ։
1. Առանձնացրու տրված բառերի բաղադրիչները, ընդգծիր վերջածանցները:
Մայրենի, ամանեղեն, մեղմիկ, ընթերցարան, ընկերաբար, լալկան, թղթե, սրիչ, ծածկոց, իջվածք, ֆրանսուհի, հոսք:
2. Ածանցների օգնությամբ տրված բառերով կազմիր՝
ա. անձ ցույց տվող բառեր -իչ ածանցով
պատմել,-պատմիչ
, թարգմանել,-թարգմանիչ
քննել, -քննիչ
ուսուցանել, -ուսուցիչ
սրբագրել, -սրպագրիչ
տպագրել-տպագրիչ
բ. խնամող, որևէ բանով զբաղվող, պաշտոն կատարող անձ ցույց տվող բառեր -պան ածանցով
ուղտ,-ուղտապան
դուռ,-դռնապան
ձի, -ձիապան
այգի, -այգեպան
պարտեզ, -պարտիզպան
ջրաղաց-ջրաղացպան
, կառք,-կառկապան
գ. տեղի իմաստ արտահայտող բառեր -արան, -ոց, -անոց ածանցներով
ծաղիկ, -ծաղկանոց
դպիր, -դպրանոց
սուրճ,-սրճանարան
հյուր, -հյուրանոց
գործ, -գործարան
հիվանդ, -հիվանդանոց
ճաշ, -ճաշարան
դարբին, -դարբնոց
մարզպետ,-մարզպետարան
վարսավիր-վարսավիրանոց
3. -ակ, -իկ,-ուկ ածանցներով և տրված արմատներով կազմիր ածանցավոր բառեր:
Կամուրջ-կամրջակ
, դուռ,-դռնակ
ձուկ-ձկնիկ
, աթոռ-աթոռակ
, պանիր,-պանրիկ
սև, -սևվուկ
կղզի-կղզյակ,
մուկ-մկնիկ
, լեզու-լեզվակ
, աղջիկ,-աղջնակ
մժեղ,-մժղուկ
թիզ,թզուկ
բուն,բնիկ
գառ,-գառնուկ
խեղճ,-խղճուկ
ձոր,-ձորակ
ձի,-ձիուկ
գետ-գետակ
, մարդ-մարդուկ;
4. -ավուն վերջածանցով գունանուններ գրիր:
կարմնավուն
սպիտակավուն
կապտավուն
դեղնավուն
20.
Chuck: Hi! It’s great to be here today. We’re the Targets and we’re a new band. I’m Chuck, the singer. That’s Kate on lead guitar, Matt on bass guitar and Connor on drums. OK … are there any questions before our first song?
Girl: Yes… are you all from the same city?
Chucke Yes, we are.
Kate: No, we aren’t! Chuck, Matt and Connor are all from Birmingham! I’m from Coventry.
Boy: Erm… how old are you?
Matt: Chuck and I are 19, and Kate and Connor are 18.
Chuck is the singer in a band. Read and listen to the interview. Then answer the questions.
1 What is the name of the band?
Targets
2 How many people are there in the band?
4
1 Matt and Chuck both play the guitar in the band.
false
2. Two people in the band are not from Birmingham.
false
3 Chuck is from a city called Coventry.
false
4 All the people in the band are 18.
false
5 Are We Alone? is an old song.
False
Complete the table.
Positive
Negative
Question
Short answer Positive/Negative
You’re (You are) You aren’t. Are you? (They are).
(We are).
Yes, you are
We are
They are
are we?
Are they?
Yes, we are
you aren‘t
No, we aren‘t
No, they aren‘t
1.Adnan: Are they American?
Eda: No they aren’t. They are British.
2.Mum: Are you and Dave OK?
Alex: No we are not
3.Arne: Are you from China?
Girl: No we aren’t. We are from Japan.
Complete the sentences.
Is Simon Australian?
No, i think he is British.
2. Is Avatar a good film
No, It isn’t very interesting.
3.Tokio Hotel? Are they a pop group?
Yes, they are good.
4.Are Pietro and Daniela from Italy?
No, they aren’t Italian they are Swiss.
Look at the pictures and complete the questions
2. Is Daniel Craig British or American?
3.Is Camdem Market in London?
4.Are Christian Bale and Huge jackman actor?
5.Is Kia a Japanese company?
6. Is Chessington World of Adventure a theme park in England?
Look at the words in the box. Do the words mean very good or very bad!
fantastic – very good
excellent – very good
awful –very bad
terrible –very bad
great-very good
Work with a partner. Make sentences. Use the words in the box
I think Rome is a funtastic city
Yerevan a fantastic city
this is a temble CD
we sew a great band
I have an awful DVD
we are an excellent team
I watch a temble film
Write the verbs from these sentences in the table.
I like the Black Eyed Peas
I don’t like pink
Who do you like? Write your answers.
A singer like A band I don’t le
My favorite band i dont have favourite band
My favorite singer Billie eilish
Work with a partner. Ask and answer questions about the pictures. Use the words from the box and the words from Exercise 3a.
chocolate
dogs
jam
cats
footbell classical music
coffee horses
volleyball
do you like chocolate?
yes I do. do you like volleyball?
no I don’t like volleyball because it’s very hard.
do you have any dogs or cats?
no I don’t have any dogs or cats.
do you like horse
yes I do i like horse because they very cute
do you like play football?
no I don’t .
do you like tea with Jam?
yes I do .
do you like a band ?
no I don’t
Было раннее туманное утро.
раннее /какое
туманное /какое
2.Над деревней раздавались петушиные крики.
петушиные/какие
3.Мы выехали, когда заря разгоралась
.
4.В низине расстилался молочно-белый туман.
молочно-белый /какой
5.Дорога шла равнинной местностью.
равнинной /какой
6.По узкой тропинке среди темно-зеленых зарослей тростника пробирались к реке.
узкой /какой
темно-зеленых /каких
7.Покрытая росой трава касалась наших ног
Покрытая /какая
. 8.Мы расположились на отдых на песчаном берегу небольшой речонки.
песчаном/каком
9.Речка неширокая, но достаточно глубокая.
глубокая/какая
10.Солнце уже взошло, и на растениях блестела роса.
11. Её капельки переливались на траве, как бусинки.
12.Лёгкий ветерок коснулся серебряной глади реки.
Лёгкий/какой
13.В прибрежных кустах проснулись утки.
прибрежных/каких
14.Вскоре прибежали загорелые ребятишки и стали купаться.
загорелые/какие
15.Они позвали нас.
16.Мы приняли их предложение и с наслаждением окунулись в прохладную воду.
прохладную/какую
17.Утро было прекрасное, а впереди нас ожидал длинный день.
прекрасное/какое
18.Мы провели его хорошо вместе с новыми друзьями.
новыми /какими
1.Յուրաքանչուր եռյակից կազմի՛ր երեքական բարդ բառ:
Սենյակ, հյուր, խաղ- հյուրասենյակ, խաղասենյակ, հյուրախաղ
Ձյուն, ծաղիկ, շատ-Ձնծաղիկ, ծաղկաշատ , Ձյունաշատ
Սեր, ընկեր, զրույց-ընկարասեր, զրուցասեր,ընկերազրուց
Գիծ, ուղիղ, անկյուն, գծանկյուն,ուղղանկյուն,ուղղագիծ
Երգ, պար, խումբ Երգախումբ,պարաերգ,պարախումբ
Քաղաք, պետ, գյուղ-քաղաքապետ, գյուղապետ,գյուղաքաղաք
2.Բառաշարքում ընդգծել —ուկ վերջածանց ունեցող բառերը:
Արդուկ, օձաձուկ, շուտասելուկ, ավելուկ, թզուկ, հայդուկ, սնդուկ, մածուկ, խղճուկ, արջամուկ, հեղուկ, թևանցուկ, շնաձուկ, պոչուկ, կաուչուկ, մժղուկ, շիկամուկ, դիպուկ, ջերմուկ, խենթուկ:
3.Բառաշարքում ընդգծել —ոց վերջածանց ունեցող բառերը:
Փողոց, սփռոց, դմբդմբոց, զնգոց, կրակոց, լիտրանոց, ծածկոց, դեղնաբոց, հյուրանոց, թրջոց, ջնջոց, արտառոց, դեղնաբոց, միջոց, մթերանոց, ծովածոց, արգելոց, հյուրանոց, սղոց, ծերանոց:
4.Բառաշարքում ընդգծել –ոտ վերջածանց ունեցող բառերը:
Ժանգոտ, ծխախոտ, եռանդոտ, կարճաոտ, կորիզոտ, ստորոտ, նավթոտ, արոտ, կրքոտ, առավոտ, աղմկոտ, բամբասկոտ, յուղոտ, սրտամոտ, թախծոտ, հիվանդոտ, ձյունոտ:
5.Բառաշարքում ընդգծել —որդ վերջածանց ունեցող բառերը:
Ժառանգորդ, ավելորդ, երիզորդ, հաճախորդ, խորդուբորդ, յոթերորդ, դահուկորդ, գնորդ, ակորդ, անձրևորդ, առաջնորդ, միջնորդ, ռեկորդ, պակասորդ, որսորդ, գարնանահորդ, վարորդ, երրորդ:
6.Բառաշարքում ընդգծել —ակ վերջածանցն ունեցող բառերը:
Բանակ, սահնակ, դռնակ, բամբակ, պահակ, ամբարտակ, գնդակ, զսպանակ, կատակ, կայծակ, վրիպակ, մանկասայլակ, մշակ, սոխակ, ելակ, վահանակ, բռնակ, բարակ:
7.Գրել -գույն բաղադրիչով երեքական գունանուն` բույսերի անուններից, տարբեր առարկաների անուններից, մետաղների անուններից:
Վարդագույն
Մանուշակագույն
Ծիրանագույն
Երնագույն
Մոխրագույն
Մարմնագույն
Ոսկոգույն
Արծաթագույն
Երկաթագույն
По неофициальной петербургской статистике,
больше всего цветов дарится балеринам
Марийнского театра, а больше всех писем до
недавнего времени получал учитель смеха Леонид
Каминский. Адресованные ему послания со всего
бывшего Советского Союза целыми мешками сто-
яли в редакции детского журнала «Костёр», где он
почти четверть века вёл отдел «Весёлый звонок».
В течение учебного года Каминский давал в школах Петербурга, города, в котором он жил, десятки «уроков смеха». Этот учитель знаменит тем, что за всю жизнь не поставил ни одной двойки. На его уроках не бывало неуспевающих учеников. Все вдоволь успевали и похохотать, и постоять на голове, что вовсе не было запрещено.
Из общения с детьми Каминский черпал замыслы новых книг. Много лет забавные истории присылали ему сами школьники, чутко реагирующие на всевозможные «перепутаницы» свойх одноклассников. Из-под пера Каминского много десятилетий подряд выходили весёлые рассказы, которые печатались с его же иллюстрациями в «Весёлых картинках», «Мурзилке» и многих других изданиях.
Всегда узнаваемый детворой, родоначальник нового школьного предмета гордился тем, что такие его литературные персонажи, как дядя Вася Денисюк, художник дядя Гога, котёнок Яша, стали героями детского фольклора. А в учебник по русскому языку для первого класса вошло его стихотворение «Про Вову Костина и джинна в джинсах».
Պիզայի աշտարակը գտնվում է Իտալիայի նույնանուն՝ Պիզա քաղաքում: Նրա նախագիծը ճարտարապետը Բոնանո Պիզանոյինն է։ Թեք ամբարտակի շինարարությունը սկսվել է 1173 թվականին, սակայն տևել է մոտ 200 տարի:
Իսկ գիտե՞ք, թե ինչ կառույց է աշտարակը․ այն հարևան Սանտա Մարիա Ասսունտա տաճարի զանգակատունն է՝ հայտնի է իր յոթ զանգերով՝ յոթ նոտաներին համապատասխան։
Աշտարակի բարձրությունը 57-56 մետր է, տրամագիծը՝ 16 մետր։ Հիմքի մոտ պատերի հաստությունը 2.44 մետր է։ Աշտարակն ունի 296 աստիճան։
Աշտարակը սկսել է թեքվել, երբ դեռ շինարարությունը ձգվում էր: Վարկածներից մեկի համաձայն՝ ստորերկրյա ջրերն են խարխլել կառույցի հիմքը: Սակայն ինչ էլ որ լիներ բուն պատճառը, անշուշտ, վայրի ընտրության կամ կառուցապատման սխալը մասնագետներինն էր։
Այսօր հատուկ պարաններն «ուղղում» են շինության կարկասը՝ թույլ չտալով, որ այն, շարունակ թեքվելով, գետնին փլվի։
1990-2001 թթ․ աշտարակը նորոգվել է, և նրա թեքությունը, որ մինչ այդ է 5.5 աստիճան էր, ներկայումս 3.99 է, ասել է թե՝ գագաթի հորիզոնական տեղաշարժը կազմում է 3.9 մետր։
Պատմում են, թե Գալիլեո Գալիլեյը հաճախ բարձրանում էր աշտարակի վերին հարկ և մի որևէ առարկա վայր նետելով՝ փորձում էր ապացուցել, որ ազատ անկման արագությունը կախված չէ ընկնող մարմնի զանգվածից:
Ճարտարապետ
Աշտարակի ճարտարապետի ինքնությունը քննարկման առարկա է։ Դիզայնը երկար ժամանակ վերագրվել է Գուլիելմո և Բոնանո Պիզանո անունով մի մարդու, որը հայտնի նկարիչ է եղել, և ապրել է Պիզայում 12-րդ դարում և հայտնի է եղել իր բրոնզե ձուլմամբ, հատկապես Պիզայի տաճարում: Պիզանոն հեռացել է Պիզայից 1185 թվականին: 1820 թվականին Աշտարակի ստորոտում հայտնաբերվել է նրա անունով ձուլված մետաղի մի կտոր, բայց դա կարող է պայմանավորված լինել տաճարի ճակատի բրոնզե դուռով, որը քանդվել է 1595 թվականին։ 2001 թվականին կատարված ուսումնասիրությունը, ըստ երևույթին, ցույց է տալիս, որ ճարտարապետը եղել է Դիոտիսալվին, հաշվի առնելով կառուցման ժամանակը և նմանությունը Դիոտիսալվիի այլ աշխատանքների, մասնավորապես՝ Սան Նիկոլայի զանգակատան և Պիզայի մկրտարանի հետ[
Աշտարակի կառուցումը տեղի է ունեցել 199 տարվա ընթացքում երեք փուլով: 1172 թվականի հունվարի 5-ին Դոննա Բերտա դի Բերնարդոն՝ այրին և դել Օպերա դի Սանտա Մարիայի տան բնակիչը, վաթսուն սոլդո է կտակել և այդ գումարը օգտագործվել է մի քանի քարերի գնման համար, որոնք մինչ օրս կազմում են զանգակատան հիմքը: 1173 թվականի օգոստոսի 9-ին դրվել են աշտարակի հիմքերը: Սպիտակ մարմարե ճամբարի առաջին հարկի աշխատանքները սկսվել են նույն թվականի օգոստոսի 14-ին՝ ռազմական հաջողությունների և բարգավաճման ժամանակաշրջանում: Այս առաջին հարկը կույր արկադ է, որը շարադրված է դասական կորնթյան խոյակներով խճճված սյուներով